Πρόσθετες Πληροφορίες

• Τύπος μαθήματος: Υποχρεωτικό Κατεύθυνσης
• Έτος Σπουδών: 1ο
• Εξάμηνο Σπουδών: Εαρινό
• Αριθμός Πιστωτικών Μονάδων: 6 ECTS
• Εβδομαδιαίες Ώρες Διδασκαλίας: 3
• Όνομα διδάσκοντος / διδασκόντων: Αναπληρωτής Καθηγητής Ιωάννης Σπιλάνης
• Περιεχόμενο μαθήματος:

   

  
  1^η ενότητα: Εννοιες – Μεθοδολογία

  1η διάλεξη 

  Έννοιες: Η έννοια της περιφερειακής ανάπτυξης. Από τη μεγέθυνση στην αειφορία – Βιώσιμος τουρισμός. 

  2η διάλεξη

  Μεθοδολογία: Συστημική προσέγγιση. Ο τουρισμός ως υποσύστημα του συνολικού περιφερειακού συστήματος. Μεταβλητές και δείκτες. Ομοιότητες και διαφορές του τουρισμού με άλλα προϊόντα και υπηρεσίες.

  3η διάλεξη 

  Αποτύπωση της τουριστικής δραστηριότητας

  Από το κατάλυμα στο τουριστικό προϊόν. Η «αλυσίδα» παραγωγής και διακίνησης του τουριστικού προϊόντος. Το εργαλείο καταγραφής και αξιολόγησης βιωσιμότητας τουρισμού. Το Παρατηρητήριο Τουρισμού ως εργαλείο σχεδιασμού. Τουριστική προσφορά και ζήτηση για ένα τουριστικό προορισμό. Ποιοι (τοπικοί) παράγοντες τις επηρεάζουν (μέτρηση με δείκτες). Η ανισότητα των τουριστικών ροών στο χώρο (αιτίες – επιπτώσεις). Οι διαφορετικές μορφές οργάνωσης της τουριστικής προσφοράς και ζήτησης μέσω της αγοράς και η απόδοσή τους – Η τυπολογία των τουριστικών περιοχών & τα χαρακτηριστικά των τουριστών (δείκτες).

  2^η ενότητα: Αποτελέσματα (απόδοση), επιδόσεις της τουριστικής δραστηριότητας στην περιοχή υποδοχής

  4η διάλεξη

  Οικονομική απόδοση & επίδοση και επιπτώσεις του τουρισμού. Τρόποι εκτίμησης. Τουριστική κατανάλωση (δαπάνη) και οι παράμετροι που την επηρεάζουν.

  5η διάλεξη

  Τουρισμός και απασχόληση στην περιοχή υποδοχής. Οι επιπτώσεις της τουριστικής ανάπτυξης στο ανθρώπινο υποσύστημα (δείκτες).

  6η διάλεξη

  Οι περιβαλλοντικές πιέσεις στην περιοχή υποδοχής (δείκτες).

  3^η ενότητα: Ο τουρισμός ως παράγοντας περιφερειακής ανάπτυξης: δυνατότητες και όρια. Εκτίμηση επιπτώσεων. Η βιωσιμότητα ενός τουριστικού προορισμού

  7^η διάλεξη

  Οι μικρο- και οι μακρο-οικονομικοί στόχοι και οι συνέπειες από την διάσταση μεταξύ τους και η τουριστική πολιτική ως εργαλείο σύζευξης των στόχων. Η εκτίμηση των επιπτώσεων της τουριστικής δαπάνης στους άλλους τομείς της τοπικής οικονομίας. Τα μοντέλα εισροών – εκροών. Οι τουριστικοί πολλαπλασιαστές (δαπάνης, εισοδήματος, απασχόλησης) και τα έμμεσα αποτελέσματα. Οι Δορυφόροι Λογαριασμοί. Η ενσωμάτωση του τουρισμού στο τοπικό παραγωγικό σύστημα και η προσπάθεια μεγιστοποίησης των ωφελειών.

  8^η & 9^η διάλεξη

  Η φέρουσα ικανότητα της περιοχής υποδοχής: Οικονομική φέρουσα ικανότητα: Οι πληθωριστικές πιέσεις και η τουριστική μονοκαλλιέργεια (οικονομική εξάρτηση). Υποδομές και η φέρουσα ικανότητά τους. Κοινωνική φέρουσα ικανότητα. Περιβαλλοντική φέρουσα ικανότητα

  Ο κύκλος ζωής του τουριστικού προϊόντος και οι επιπτώσεις στην ανάπτυξη της περιοχής – Ο κύκλος ζωής του προορισμού (υπέρβαση φέρουσας ικανότητας και αλλαγή προτύπων). Τουρισμός και περιφερειακή βιώσιμη ανάπτυξη.

  4^η ενότητα: Τουριστικός σχεδιασμός σε τοπικό επίπεδο για βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη. Βελτίωση απόδοσης/επιδόσεων τουρισμού και επιπτώσεων του στην περιοχή υποδοχής

  10^η διάλεξη

  SWOT Analysis τουριστικής περιοχής – αποτύπωση εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος

  Από το τουριστικό κατάλυμα στο τουριστικό προϊόν: η ενσωμάτωση του τουρισμού στην τοπική οικονομία (αξιοποίηση τοπικών πόρων – προστιθέμενη αξία - πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα). Η βελτίωση των επιδόσεων του τουρισμού (Ποιότητα επιχειρήσεων και Προορισμών - Τοπικό Σήμα Ποιότητας, ΕΜΑS – Local Agenda).

  11^η διάλεξη

  Ο ρόλος των "νέων" μορφών τουρισμού και η βιώσιμη ανάπτυξη (βιώσιμες επιχειρήσεις). Η προσφορά προσαρμοσμένη στα τοπικά χαρακτηριστικά. Αξιοποίηση περιβαλλοντικών και πολιτιστικών χαρακτηριστικών. Τουριστική προβολή: από τις εκθέσεις στο DMMO.

   

• Επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα:

  
  Να αποκτήσουν γνώση των εννοιών της βιώσιμης ανάπτυξης και του σχεδιασμού σε ότι αφορά στον τουρισμό και πλήρη επάρκεια των δεξιοτήτων και των μεθόδων έρευνας που συνδέονται με το συγκεκριμένο πεδίο

  Να είναι σε θέση να συνδιαλέγονται με τους ομοτέχνους τους, την ευρύτερη επιστημονική κοινότητα και με την κοινωνία γενικότερα σε θέματα που έχουν να κάνουν με την τουριστική ανάπτυξη σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

  Να είναι σε θέση με τις γνώσεις και τις δεξιότητες που έχουν αποκτήσει να συμβάλλουν σε επαγγελματικό περιβάλλον στη προαγωγή της γνώσης της κοινωνίας μέσα από την ανάλυση κρίσιμων προβλημάτων.

   

• Προαπαιτούμενα: Κανένα
• Συνιστώμενη Βιβλιογραφία προς μελέτη:

   

   

  SPILANIS I, VAGIANNI L., GLYPTOU K (2009) Profile of Sustainability in some Mediterranean tourism destinations. The evaluating framework of the tourism activity + Annex II Variables, MAP/Blue Plan

   

  LE TELLIER J. - SPILANIS I, (2012) Profile of Sustainability in some Mediterranean Tourist Destinations. Towards of a quality label for Mediterranean tourism

  ΣΠΙΛΑΝΗΣ Γ Τουρισμός και βιώσιμη περιφερειακή ανάπτυξη (σημειώσεις μαθήματος)

  ΣΠΙΛΑΝΗΣ Γ – ΒΑΓΙΑΝΝΗ E. (2010), Τουρισμός και Περιβάλλον, συμβολή στη Μελέτη Πανεπιστήμιο Αιγαίου, «Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ / ΚΟΙΝΩΝΙΑ & ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΣΕΤΕ, σ. 15

  ΣΠΙΛΑΝΗΣ Γ – ΒΑΓΙΑΝΝΗ E. (2010), Εκτίμηση αποτελεσμάτων και επιπτώσεων τουρισμού σε τοπικό επίπεδο. Η περίπτωση της Σάμου, συμβολή στη Μελέτη Πανεπιστήμιο Αιγαίου, «Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ /  ΚΟΙΝΩΝΙΑ & ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΣΕΤΕ, σ. 16

  ΣΠΙΛΑΝΗΣ Γ. – ΒΑΓΙΑΝΝΗ Ε. (2009), Η συνεισφορά των Ε.Ε.Μ.Τ στην τοπική και νησιωτική ανάπτυξη στον συλλογικό τόμο Σωτηριάδη Μ – Φαρσάρη Ι (επιμ) «Εναλλακτικές και Ειδικές Μορφές Τουρισμού: Σχεδιασμός, Μάνατζμεντ και Μάρκετινγκ. Εκδόσεις INTERBOOKS. Αθήνα, 2009, σ.174-197

  ΣΠΙΛΑΝΗΣ Γ. (επ), 2014, Εκθεση κατάστασης περιφέρειας Ν. Αιγαίου - ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΒΙΩΣΙΜΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ – tourismobservatory.ba.aegean.gr

  ETIS (European Tourism Indicators System for sustainable destination management)

  http://ec.europa.eu/growth/sectors/tourism/offer/sustainable/indicators/index_en.htm

  ΣΠΙΛΑΝΗΣ Γ., (2016), Παρατηρητήριο Βιώσιμου Τουρισμού. Η Περίπτωση των Περιφερειών Νοτίου και Βορείου Αιγαίου

  Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

  Tourism Management

  http://www.elsevier.com/inca/publications/store/3/0/4/7/2/

  Journal of Sustainable Tourism

  http://www.multilingual-matters.com/multi/journals.asp?TAG=&CID=\

  Journal of Ecotourism

  http://www.multilingual-matters.com/

  Tourismos

  http://www.chios.aegean.gr/tourism/journal.htm

• Διδακτικές και Μαθησιακές Μέθοδοι:

  
  Συνδυασμός παραδόσεων πρόσωπο με πρόσωπο και εξ αποστάσεως

  Χρήση ΤΠΕ στη διδασκαλία και στην επικοινωνία με τους φοιτητές 

• Μέθοδοι αξιολόγησης / βαθμολόγησης:

   

   

  Δημόσια παρουσίαση εργασίας – μελέτης σε συνδυασμό με προφορική εξέταση 

• Γλώσσα Διδασκαλίας: Ελληνική
• Τρόπος παράδοσης μαθήματος: Με φυσική παρουσία και σύγχρονη τηλεκπαίδευση